ทำไมหลอดไฟ LED มีลูเมนน้อยกว่าหลอดไฟแบบ HPS
ในปัจจุบันการประหยัดพลังงานและการใช้เทคโนโลยีเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพพบได้มากขึ้น “หลอดไฟ LED” และ “หลอดไฟ HPS (High Pressure Sodium)” มักถูกนำมาเปรียบเทียบกันเสมอ โดยเฉพาะเมื่อพูดถึง ค่าลูเมน (Lumen) ซึ่งเป็นตัวเลขที่ใช้วัดความสว่างที่ดวงตาของมนุษย์รับรู้ได้ หลายคนอาจสังเกตว่า หลอดไฟ HPS มักมีค่า Lumen สูงกว่าหลอดไฟ LED ทั้งที่หลอดไฟ LED ก็ถูกมองว่ามีประสิทธิภาพมากกว่า บทความนี้จะบอกว่าทำไมถึงเป็นแบบนั้น พร้อมทั้งข้อดี ข้อเสีย และการใช้งานที่เหมาะสมของทั้งสองประเภท
หลอดไฟ HPS เป็นยังไง?
หลอดไฟ HPS (High Pressure Sodium) ใช้ก๊าซโซเดียมแรงดันสูงเป็นตัวกำเนิดแสง นิยมใช้ในโรงงาน การเกษตรในร่ม และไฟถนน มีคุณสมบัติเด่นคือ
- ค่า Lumen สูงมาก
หลอดไฟ HPS 400W สามารถให้แสงได้ประมาณ 50,000 – 55,000 ลูเมน - แสงโทนส้ม-เหลือง
เป็นโทนแสงที่เข้ากับความไวของสายตามนุษย์ที่ตอบสนองต่อคลื่นแสงในช่วงนี้ ทำให้เรารับรู้ว่า HPS “สว่างมาก” - ต้นทุนถูกกว่า
ราคาหลอด HPS ต่อวัตต์ถูกกว่า LED ในหลายกรณี - อายุการใช้งาน
ปกติอายุการใช้งานอยู่ที่ 10,000 – 20,000 ชั่วโมง (สั้นกว่า LED)
หลอดไฟ LED ลักษณะเป็นยังไง?
หลอดไฟ LED (Light Emitting Diode) ได้รับความนิยมอย่างมากในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา ทั้งการใช้งานในบ้าน โรงงาน ไปจนถึงการเกษตร เพราะ
- ใช้พลังงานน้อยกว่า HPS
ให้ค่า ลูเมนต่อวัตต์ (lm/W) สูงกว่า - แสงปรับแต่งได้
สามารถเลือกสเปกตรัมของแสงได้ตามต้องการ เช่น แสงขาว, แสงขาวนวล หรือแสงเหลือง - อายุการใช้งานยาวนานกว่า
มักอยู่ที่ 20,000-50,000 ชั่วโมงขึ้นอยู่กับการใช้งาน และการบำรุงรักษา - ความร้อนน้อยกว่า
สิ้นเปลืองพลังงานน้อยกว่า และเหมาะสำหรับการติดตั้งในพื้นที่ปิด
ทำไมหลอดไฟ LED ถึงมี Lumen น้อยกว่าหลอดไฟ HPS?
แม้ว่า หลอดไฟ LED จะขึ้นชื่อในเรื่องประสิทธิภาพ แต่ในหลายกรณีจะเห็นว่าค่า Lumen ที่วัดออกมามักน้อยกว่า HPS นั่นเป็นเพราะ
1. ความแตกต่างของสเปกตรัมแสง
- HPS ให้แสงในช่วง 600–650 นาโนเมตร ซึ่งเป็นสีส้ม-เหลือง สายตามนุษย์มีความไวต่อคลื่นแสงในช่วงนี้ ทำให้รับรู้ได้ว่า HPS สว่างมาก
- LED สามารถปล่อยแสงในหลายช่วงความยาวคลื่นได้ มักถูกออกแบบให้มีสเปกตรัมที่เหมาะสมซึ่งค่า Lumen อาจต่ำลงเพราะตามนุษย์มองไม่ชัด ทำให้รู้สึกว่าแสงสว่างน้อยกว่า
2. การกระจายแสง
- HPS เป็นหลอดที่กระจายแสงออก 360° จึงวัดค่า Lumen ได้มากกว่า
- LED เป็นแสงทิศทางเดียว (Directional Light) ทำให้แสงกระจายไม่กว้างเท่า HPS ค่า Lumen จึงน้อย แต่ประสิทธิภาพการใช้งานจริงอาจสูงกว่า
3. การเปรียบเทียบเชิงประสิทธิภาพ (lm/W)
แม้ว่าค่า Lumen ของหลอด LED จะต่ำกว่าค่า HPS แต่เมื่อพิจารณา Lumen ต่อวัตต์ (lm/W) จะเห็นความแตกต่างชัดเจน
- HPS ประสิทธิภาพ 80–100 lm/W
- LED ประสิทธิภาพ 100–200 lm/W
ถึงแม้เมื่อพูดถึง Lumen จะเห็นว่าต่ำกว่า HPS แต่ หลอดไฟแอลอีดี มีข้อได้เปรียบหลายอย่าง เช่น อายุการใช้งานยาวนานกว่า ความร้อนต่ำกว่า และปรับสเปกตรัมแสงได้
ตารางเปรียบเทียบ หลอดไฟ LED vs HPS
| คุณสมบัติ | หลอดไฟ HPS | หลอดไฟ LED |
| Lumen | สูงมาก (50,000–150,000 lm) | น้อยกว่า HPS ในค่า Lumen เดียวกัน |
| ประสิทธิภาพ (lm/W) | 80–120 lm/W | 120–200 lm/W |
| อายุการใช้งาน | 10,000–20,000 ชม. | 20,000 ชม. ขึ้นไป |
| ความร้อน | สูง | ต่ำ |
| ต้นทุนเริ่มต้น | ถูกกว่า | แพงกว่า |
| เหมาะกับ | ไฟถนน โรงงาน | ไฟบ้าน ที่พักอาศัย สำนักงาน โรงแรม |
สิ่งที่ผู้ใช้งานหลายคนเข้าใจผิดคือ การมองเฉพาะ ค่า Lumen ว่าเป็นตัวชี้วัดความคุ้มค่า แต่ในความจริงแล้ว LED ให้ประสิทธิภาพต่อวัตต์สูงกว่า ตัวอย่างเช่น
- หลอด HPS 400W ให้ประมาณ 50,000 lm
- หลอด LED 200W อาจให้เพียง 30,000 lm
แต่เมื่อคิดในเชิง lm/W จะพบว่า LED ประหยัดไฟกว่าและให้ความสว่างที่เพียงพอสำหรับการใช้งาน
สรุป
การที่หลอดไฟ LED มี Lumen น้อยกว่าหลอดไฟ HPS ไม่ได้แปลว่าหลอด LED สว่างน้อยกว่าเสมอไป แต่เพราะวิธีการวัด Lumen อิงตามการรับรู้ของสายตามนุษย์ที่ตอบสนองต่อแสงสีส้ม-เหลืองของ HPS ได้ดีกว่า ในความเป็นจริง LED มี ประสิทธิภาพเชิงพลังงานสูงกว่า อายุการใช้งานยาวนานกว่า และมีสเปกตรัมที่ออกแบบได้ยืดหยุ่นกว่า
ดังนั้น หากจะเลือกใช้หลอดไฟในปัจจุบัน การมองแค่ค่า Lumen ไม่เพียงพอ แต่ควรดูทั้ง lm/W, อายุการใช้งาน และต้นทุนรวม (Total Cost of Ownership) เพื่อได้ใช้ประโยชน์จากหลอดไฟคุ้มค่าที่สุด
ศูนย์รวมผลิตภัณฑ์แสงสว่าง แบรนด์โคมไฟ ไฮเบย์ หลอดไฟLED คุณภาพ โซล่าเซลล์ และเสาไฟ สนใจสอบถามข้อมูลสินค้าเพิ่มเติมที่
LINE Official Account: @enrichlighting
Facebook: https://www.facebook.com/enrichled
